Trudy Beckers, adopter of the grave of Pfc. Stephen Brycsak

Ook ik ben opgegroeid met ‘Margraten’. Immers, de traditionele jaarlijkse Margratentocht die vanuit Huize St. Joseph (nu het Keerpunt) georganiseerd werd door met name broeder Modestus, was een ‘verplichte’ deelname voor iedereen. Een grootse happening, zowel de wandeling als de festiviteiten op ‘Joep’.

Misschien beseften we, als kinderen, toen nog niet zo wat Margraten was… als we de medaille maar hadden.

In de loop der jaren ben je het kerkhof gaan waarderen, voor wat er gebeurd is, voor wie er ligt, voor de rust en de stilte, voor een moment van bezinning als je zelf even erdoor zit.

Vaker gedacht om een graf te adopteren, maar het kwam er eigenlijk gewoon niet van. Dit ondanks de interesse ten aanzien van en rondom het kerkhof maar ook ten aanzien van wat zich allemaal in onze regio afgespeeld heeft.
Met Canadese familie en vrienden bezoek je ‘standaard’ het kerkhof in Margraten, dit is immers zo onbekend in het buitenland. Men blijft steken in Normandie. En als je dan vertelt over het adoptieprogramma, ervaar je ongeloof en waardering tegelijkertijd.

Een speciale ervaring was voor mij altijd het bezoek dat ik bracht aan het kerkhof als ik mijn Engelse scoutingvrienden op bezoek had. Met ‘full uniform’ en het nodige eerbetoon, werd er door die kinderen een krans gelegd en werd er ook alle aandacht aan besteed wat zich allemaal afgespeeld heeft. Dan ben ik altijd wel jaloers, dat hier de aandacht soms verminderd en dat zaken maar als vanzelfsprekend aangenomen worden.

Op diezelfde manier is Memorial Day ook altijd even indrukwekkend: de sfeer op beide dagen, het respect, de militairen en zeer zeker de fly-over. Daar krijg je keer op keer weer kippenvel van. En dan, de bobo’s…. die horen erbij en zullen ook hun eigen gevoelens hebben. Maar als je veteranen of familie-leden ziet, al ‘sjravelend’ over het terrein en het graf van hun familie of kameraad (be-)zoekend, dan wordt je wel erg stil.

Door een gebeurtenis in de familie is de knoop doorgehakt en heb ik het graf geadopteerd van Stephen Brycsak, geboren 20-7-1910. Ook ik ben mijn zoektocht naar familieleden begonnen aan de hand van het IDPF-file dat ik gekregen heb. Brutaalweg maar iedereen en alles aangeschreven wat met naam en adres vermeld stond. Ongelooflijk hoeveel medewerking je krijgt vanuit Amerika.

Uit de papieren ontdekten we dat hij gesneuveld is in Ittenbach, vlakbij Koningswinter. Ook hier heb ik contact gezocht en heel veel documentatie gekregen over hoe de burgers de (attente en respectvolle) geallieerden hebben zien vechten en binnentrekken in hun dorp.
Het blijkt dat Stephen vrijwillig de plaats ingenomen heeft van gehuwde soldaten die naar het front gestuurd werden. Hij had een vrij veilige functie als keukentruckchauffeur, maar heeft die ingewisseld. Hij was niet getrouwd, had geen kinderen. Vond daarom dat hij de plaats van de getrouwde soldaten (met kinderen) moest innemen (zie artikel the decoy doughboy).

Vermoedelijk gestationeerd in een al bevrijd gebied in de Ardennen, misschien wel zuid-Limburg, zijn ze richting Koningswinter -> Remagen getrokken alwaar hij op 24-3-1945 gesneuveld is. Zijn tank is geëxplodeerd. Hier over is jammer genoeg blijkbaar niets meer terug te vinden.
Na veel zoekwerk en afnemend succes, dacht ik dat ik geen info meer kon vinden ten aanzien van Stephen. Een broer is spoorloos, de ander ook gestorven. Tot dat er plotseling bericht kwam uit Amerika.

Via talloze gecompliceerde wegen hebben ze een neef van Stephen kunnen traceren. Door omstandigheden is de familie uit elkaar gevallen en deze neef wist niet dat hij een oom had. Dat is een heel moeilijke boodschap om te horen en te kunnen begrijpen. Hoe moet je je voelen als een vreemd iemand, na meer dan 60 jaren, uit Europa naar je op zoek blijkt te zijn?

Door een tragisch ongeluk in hun familie is het contact even stil komen te liggen, maar we hebben afgesproken om dit zo snel als zij zich ertoe in staat voelen weer op te nemen.

In ieder geval weten ze dat ook voor hun oom gezorgd wordt in Margraten!